Sơ suất hay sơ xuất đúng chính tả? Sơ suất là gì, cách giải quyết sơ suất

Sơ suất và sơ xuất là cặp từ thường xuyên bị nhầm lẫn, sai chính tả. Vậy sơ suất hay sơ xuất mới là đúng, và nghĩa thực tế của từ này là gì?. Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết sau đây nhé.

Sơ suất và sơ xuất từ nào đúng?

Trong tiếng Việt, có rất nhiều từ, âm tiết dễ bị nhầm lẫn với nhau. Ví dụ các cặp phụ âm dễ sai chính tả như ch và tr, l và n, s và x… Một trong số những cặp từ thường xuyên bị nhầm lẫn với nhau là “sơ suất” và “sơ xuất”. Vậy hai từ này từ nào đúng chính tả và cách phân biệt chúng như thế nào?

so-suat-hay-so-xuat
Sơ suất và sơ xuất là hai từ hay bị nhầm lẫn

Phân biệt suất và xuất

Ngôn ngữ Việt Nam luôn rất đa dạng và phong phú, có rất nhiều điều để chúng ta khám phá. Hơn nữa, không phải ai cũng có thể sử dụng tiếng Việt đúng 100% vì tiếng Việt có rất nhiều từ đồng âm khác nghĩa hay có phụ âm đầu dễ sai chính tả. Ví dụ điển hình nhất là từ xuất và suất. Việc dùng sai từ có thể dẫn đến hiểu sai nghĩa. Vậy “xuất” và “suất” có ý nghĩa như thế nào, sử dụng chúng trong hoàn cảnh nào mới là đúng vẫn là câu hỏi được nhiều người quan tâm.

“Xuất” ở đây là động từ, có nghĩa là đi ra, đưa ra, ra khỏi một phạm vi nào đó, vượt lên…. Trái nghĩa của nó là nhập. Khi bạn sử dụng để diễn tả những hành động liên quan đến cho đi, mang ra thì dùng từ xuất. Ví dụ:

  • Xuất khẩu: bán hàng hoá ra nước ngoài
  • Xuất hiện: hiện ra
  • Xuất kho: đưa hàng hoá ra khỏi kho
  • Xuất ngoại: đi ra nước ngoài

Còn từ “suất” có thể là tỷ lệ, là danh từ chỉ là một phần của tổng thể, một đơn vị cụ thể, chẳng hạn từ suất sẽ kết hợp với các từ khác để thể hiện đầy đủ nghĩa như:

  • Tỷ suất: tỷ lệ phần trăm
  • Suất đất: một phần đất được chia cho một người hay hộ gia đình cụ thể
  • Suất cơm: chỉ một phần cơm

Để tránh kết hợp hoặc dùng sai “suất” và “xuất” trong từng ngữ cảnh, các bạn chỉ cần nhớ: khi đi dùng với nghĩa đi ra, cho đi thì dùng từ “xuất”; còn từ “suất” dùng khi muốn chỉ tỉ lệ, phần đã chia… Đây là hai từ thường dễ bị nhầm lẫn hoặc viết sai chính tả khi ghép với các từ khác dẫn đến viết sai hoặc trở thành những từ không có nghĩa.

phan-biet-so-suat-hay-so-xuat
Phân biệt hai từ xuất và suất

Sơ suất và sơ xuất từ nào đúng chính tả?

Như những phân tích ở trên, chúng ta có thể thấy từ “sơ suất” mới là từ đúng chính tả. Bởi sơ suất có nghĩa là không cẩn thận dẫn đến những sai lầm nhất định. Do đó từ “suất” lúc này mang nghĩa là chỉ một phần nhỏ, tỷ lệ của việc không cẩn thận gây ra sai phạm.

Ví dụ về cách dùng từ sơ suất:

  • Chỉ vì một sơ suất nhỏ trong quá trình chế biến mà món bánh bông lan của tôi đã thất bại.
  • Sơ suất của anh khiến cho dự án của công ty chúng ta không đạt được thành công như mong muốn.

Sơ suất và sơ sót có giống nhau không?

Từ “sơ sót” thật ra là một cách nói theo khẩu ngữ của từ “sai sót”, nhưng ít được dùng trong văn viết hay các văn bản hành chính. Về cơ bản thì “sơ suất” là chỉ hành động không cẩn thận dẫn đến sai lầm, nó là có thể được dùng như một động từ hay danh từ. Còn “sơ sót” hay “sai sót” là một từ danh từ, có nghĩa gần giống với sai lầm nhưng sai lầm này do nguyên nhân không cẩn thận, chỉn chu gây ra. Do đó hai từ này không giống nhau về loại từ và ý nghĩa cũng có điểm khác nhau.

Cách giải quyết sơ suất trong công việc và cuộc sống

Như chúng ta đã giải thích ở trên, sơ suất là hành vi không cẩn thận dẫn đến sự sai lầm, sai sót nhất định. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể giải quyết sơ suất do bản thân gây ra một cách hiệu quả mà không ảnh hưởng đến những người xung quanh?

Tìm cách khắc phục sơ suất ngay

Khi mọi người phạm sai lầm, họ thường trốn tránh hoặc hy vọng rằng mọi việc sẽ tự giải quyết. Tuy nhiên, mọi sự trốn tránh sẽ chỉ khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.

Ví dụ: bạn có thể vô tình xóa dữ liệu quan trọng mà sếp của bạn cần cho khách hàng xem vào sáng hôm sau. Thay vì bào chữa cho những sai lầm của bạn, hãy liên hệ với bộ phận công nghệ để xem liệu dữ liệu có thể được phục hồi hay không.

Nếu không có cách giải quyết, hãy báo ngay cho cấp trên và ở lại công ty để khôi phục lại dữ liệu. Sếp của bạn có thể khó chịu khi biết tin, nhưng nếu bạn đợi đến phút cuối cùng mới nói ra, phản ứng của họ sẽ càng gay gắt hơn.

bat-mi-cach-giai-quyet-so-suat
Khi gây ra sơ suất, bạn nên nhận lỗi và tìm cách khắc phục

Nhận trách nhiệm và nói lời xin lỗi

Điều tốt nhất khi bạn sơ suất gây ra lỗi lầm là tự nhận trách nhiệm và xin lỗi chân thành. Sẽ tốt hơn nếu bạn nói xin lỗi và hành động cùng một lúc.  Bạn càng cố giải thích và chứng minh bản thân không sai thì càng có nhiều người có ấn tượng xấu về bạn. Tốt hơn hết là bạn nên hiểu mức độ nghiêm trọng của những sơ suất mình gây ra và biết cách sửa chữa chúng một cách nhanh chóng.

Rút kinh nghiệm cho lần sau

Nếu như bạn không thể giải quyết sơ suất một cách hoàn hảo thì cũng không nên tự dằn vặt mình hay lo lắng quá nhiều. Hãy cố gắng tìm ra điểm mà bạn đã làm sai và rút kinh nghiệm cho lần sau.

Việc ghi nhớ những sơ suất của bản thân hay người xung quanh không giúp cho công việc hay cuộc sống của bạn tốt hơn. Hãy nhớ rằng một sơ suất nhỏ không làm lu mờ những thành tựu và đóng góp trong thời gian dài, vì vậy đừng để những sai lầm nhỏ  ảnh hưởng công việc, cuộc sống sau này của bạn.

Trên đây là những thông tin về việc sơ suất hay sơ xuất mới là đúng chính tả. Đồng thời bài viết cũng đã giải thích ý nghĩa của từ sơ suất và đưa ra một vài cách ứng phó với những sơ suất trong công việc, cuộc sống của bạn. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết, bạn đã có thêm nhiều kiến thức thú vị về vấn đề này.