Tượng Nhân sư là gì? Ý nghĩa tượng Nhân sư ở Ai Cập

Mặc dù đã trải qua nhiều thiên niên kỷ, nhưng tượng Nhân sư vẫn là công trình nổi tiếng nhất của Ai Cập chứa đựng nhiều bí ẩn cho đến nay vẫn chưa được lý giải thỏa đáng. Vậy tượng Nhân sư là gì? Ý nghĩa tượng Nhân sư Ai Cập là như thế nào? Hãy theo dõi bài viết của khodienmay.info để có câu trả lời nhé.

Tượng Nhân sư là gì?

tuong-nhan-su-la-gi
Tượng Nhân sư ở Ai Cập

Cho dù ai xây dựng tượng Nhân sư Ai Cập khổng lồ thì cái tên Nhân sư – Sphinx vẫn là một bí ẩn. Trước tiên, do không có bất kỳ dòng chữ nào khắc nào trên đó nên không ai biết rõ tên thật và mục đích đích thực của tượng Nhân sư là gì. Bức tượng vĩ đại chỉ được mang tên gọi Nhân sư – tức là người có mình sư tử cho đến hơn 2.000 năm sau khi ra đời. Điều này tuy được phần đông học giả chấp nhận, nhưng nó vẫn chỉ là ý kiến tham khảo.

Bản thân thuật ngữ Sphinx này được mượn từ tiếng Hy Lạp nói về một sinh vật thần thoại với mình của sư tử, đôi cánh của đại bàng và đầu của một người phụ nữ. Một số tượng Nhân sư Ai Cập khác lại được phát hiện mang đầu của một người đàn ông, cơ thể của sư tử và không có đôi cánh.

Gần như tất cả các chữ còn lưu trên bia liên quan đều gọi sinh vật này bằng cái tên là Terrifying One (Kẻ đáng sợ). Tượng Nhân sư lớn ở Giza có liên quan với thần Mặt trời Ra, cũng như vị thần xuất hiện dưới hình dạng của một con chó rừng, Anubis. Anubis là vị thần của nghĩa địa và của người chết.

Kể từ khi được con người khám phá, tượng Nhân sư Ai Cập đã để lại những dấu ấn kèm theo những bí ẩn khó giải mã, khiến nhiều thế hệ phải đau đầu. Ngày nay, tuy khoa học đã vô cùng phát triển nhưng còn nhiều câu hỏi như tượng Nhân sư có ý nghĩa gì, lý do xây dựng, cách xây dựng… vẫn đang được bỏ ngỏ nên mới có truyền thuyết về “Câu đố của Nhân sư” để nói về bí ẩn của bức tượng.

Có thể bạn quan tâm

Tượng Nhân sư Ai Cập do ai xây dựng?

tuong-nhan-su-lon-o-giza
Tượng Nhân sư lớn ở Giza

Mặc dù có những xung đột trong nhiều năm, quan điểm chung của hầu hết giới Ai Cập học hiện nay là tượng Nhân sư được xây dựng vào khoảng năm 2500 trước công nguyên bởi Pharaon Khafra, người đã xây Kim tự tháp Khafre ở Giza.

Khafra được coi là người đã xây dựng kim tự tháp thứ hai tại Giza nên người ta cho rằng ông đã xây dựng tượng Nhân sư. Tuy nhiên, nhiều người vẫn không nhất trí về sự đóng góp của Khafra, cho rằng việc xây dựng tượng Nhân sư có trước khi triều đại này ra đời. Do việc xác định chính xác niên đại rất khó vì không có tài liệu tham khảo nên tên gọi của Sphinx cũng rơi vào tình trạng tương tự.

Tượng Nhân sư lớn ở Giza được xây dựng như thế nào?

Tượng Nhân sư thật ra không phải là một công trình mà là một tác phẩm điêu khắc. Nó được đẽo gọt từ tảng đá khổng lồ của một mỏ đá, cũng chính là nơi cung cấp các khối đá xây dựng kim tự tháp và các đền thờ, cũng như con đường vào ở gần đó. Giữa các khối đá là vật liệu liên kết như xi măng nhằm chống lại xói mòn và sự tàn phá của thời gian.

Về kỹ nghệ chạm khắc nên bức tượng cho đến nay vẫn là chủ đề tranh luận. Người thì nói là tượng được đẽo bằng búa và đục, cưa, hoặc được thổi bằng nước. Nước được dẫn đến bằng ống da, có áp lực làm mòn đá. Nhưng nếu nước được sử dụng, thì lấy nguồn ở đâu ra? Người ta lập luận rằng nước đến từ các thung lũng bởi cách đây hàng nghìn năm nơi đây là một vùng đất màu mỡ, khả năng tưới tiêu tốt chứ không phải sa mạc như ngày nay.

Lý thuyết này cũng không được cộng đồng khoa học chấp nhận, bởi sự xói mòn làm hỏng bức tượng là kết quả của nước mưa chứ không phải do cát gió. Hơn nữa, vào triều đại Thutmose IV, tượng Nhân sư đã bị chôn vùi đến tận cổ trong sa mạc nên các nhà khí hậu học đã tin rằng thời kỳ cuối cùng của lượng mưa lớn và dai dẳng trong khu vực xảy ra hơn 4000 năm trước công nguyên gây ra sự xói mòn.

Nếu giả thiết này được chấp nhận, thì tượng có thể được xây dựng sớm nhất là 6000 năm trước công nguyên. Tuy vậy, các nhà Ai Cập học vẫn coi lý thuyết đó chỉ mang tính tham khảo, thiếu độ tin cậy khoa học, đặc biệt là nó mâu thuẫn với các nguyên lý thuộc về khảo cổ và Ai Cập học.

Tượng Nhân sư có ý nghĩa gì?

Theo giới chuyên gia, ý nghĩa tượng Nhân sư trong thời Ai Cập cổ đại đã có sự thay đổi. Ở thời Ai Cập cổ đại, sư tử là biểu tượng của mặt trời, do đó người ta tin rằng bức tượng Nhân sư đã được sử dụng để thờ mặt trời vào hơn 2.500 năm trước công nguyên. Một ngàn năm sau, bức tượng lại được dùng để thờ vị thần mặt trời khác có tên Harmachis được xây dựng đền thờ gần đó bởi pharaoh Amenhotep II.

Phần người của tượng Nhân sư là đàn ông hay đàn bà?

tuong-nhan-su-co-y-nghia-gi
Tượng Nhân sư có ý nghĩa gì?

Sự hiện diện của một bộ râu ở cằm của tượng Nhân sư khiến nhiều người cho rằng đó là đầu của một người đàn ông. Nhưng bắt đầu từ những năm 1500 sau công nguyên và tiếp tục vào thế kỷ XIX, du khách thường mô tả đây là đầu của phụ nữ với thân trên được ghép vào cơ thể của một con sư tử.

Mô tả bức tượng có phần đầu của một người phụ nữ đã được đề cập cả trong văn bản viết lẫn phác thảo bằng hình vẽ thời cổ đại. Tượng Nhân sư được mô tả là có ngực, cổ và khuôn mặt của một người phụ nữ. Dấu vết màu còn sót lại xung quanh phần mắt và phần dưới mặt cho thấy bức tượng xuất hiện với khuôn mặt nhiều màu sắc, giống như người phụ nữ khi trang điểm đậm.

Trước thời kỳ Cách mạng Pháp thì phần lớn các hình ảnh của tượng Nhân sư ở châu Âu được mô tả rất nữ tính. Chỉ sau khi Pháp xâm chiếm Ai Cập do tướng Napoléon dẫn đầu thì người ta mới quan tâm đến sự chính xác về giới tính của bức tượng, thậm chí nó còn được quan tâm hơn cả chủ nghĩa lãng mạn thịnh hành ở châu Âu hồi đó.

Trên đây là những tổng hợp của chúng mình về tượng Nhân sư là gì và ý nghĩa của bức tượng này ở Ai Cập. Chúc các bạn có được những phút giây giải trí và đừng quên tiếp tục đón đọc những bài viết khác của khodienmay.info nhé.