Vô thường là gì? Ý nghĩa của vô thường trong cuộc sống con người

Vô thường là một trong những khái niệm thường được sử dụng trong Phật giáo. Hiện nay nhiều người cũng sử dụng từ vô thường để thể hiện thái độ sống của mình. Vậy vô thường là gì, vô thường có ý nghĩa thế nào trong cuộc sống của mỗi người? Hãy cùng tìm hiểu về vô thường qua bài viết sau nhé.

Tìm hiểu vô thường nghĩa là gì?

Khái niệm vô thường xuất hiện trong Phật giáo và Ấn Độ giáo, mang ý nghĩa là không ổn định, không trường tồn. Từ này thường dùng để thuộc tính của sự vật trong vũ trụ. Tất cả các sự vật, hiện tượng trong vũ trụ không thể trường tồn hay mãi mãi duy trì một trạng thái nhất định. Chúng luôn biến chuyển và thay đổi liên tục.

vo-thuong-la-gi
Vô thường có nghĩa là không ổn định, không trường tồn

Theo thuyết vô thường trong Phật giáo, mọi sự vật đều trải qua 4 giai đoạn chính: Thành (ra đời, hình thành), Trụ (hoạt động, tồn tại), Hoại (lão hoá, hao mòn), Không (tiêu huỷ, mất đi).

Để hiểu hơn những quá trình này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu ví dụ về sóng biển. Ngoài biển khơi, khi sóng nhô lên là Thành, sóng lên cao khỏi mặt nước hơn là Trụ, sóng hạ thấp dần là Hoại và sóng biến mất là Không.

Những khái niệm liên quan đến vô thường

Vô thường được hiểu theo nghĩa rộng vì vậy có rất nhiều các khái niệm liên quan đến từ này. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu một vài khái niệm ngay sau đây nhé.

Cuộc đời vô thường nghĩa là gì?

Đời người vô thường có nghĩa là cuộc đời mỗi con người không bao giờ bình yên và ổn định, mà luôn thiên biến vạn hoá, thay đổi không ngừng. Chúng ta không thể nào dự đoán trước được những việc sẽ xảy ra trong tương lai. Do đó có những việc con người không thể nắm bắt và kiểm soát được.

Đây cũng là một cụm từ dùng để khuyên bảo con người không nên quá tham vọng thâu tóm cuộc đời, không nên quá xô bồ chạy theo những mục đích cá nhân, vì cuộc đời con người rất khó để kiểm soát hoàn toàn. Mọi thứ tồn tại trong cuộc đời này đều được coi là tạm thời. Ví dụ như được và mất, li và hợp, đều chỉ là một trạng thái nhất thời.

Đời người là vô thường nên chúng ta không thể đoán trước được điều gì sẽ xảy ra. Vì vậy, hãy trân trọng từng khoảnh khắc, phải biết sống sao cho luôn có ích và có ý nghĩa nhất. Bạn không nên để cuộc sống của mình trôi qua một cách vô nghĩa.

Tâm vô thường nghĩa là gì?

Tâm vô thường mang ý nghĩa là trạng thái, tâm thế của con người sẽ luôn thay đổi và dao động không ngừng. Bản thân mỗi người luôn có những trạng thái cảm xúc đa chiều, có lúc vui, có lúc buồn, có lúc giận dữ hay trầm ngâm suy tư. Tâm trạng, cảm xúc của con người thay đổi nhanh chóng là lẽ thường tình trên đời này.

tam-vo-thuong-la-gi
Tâm vô thường là tâm thế, trạng thái của con người luôn thay đổi

Bởi vì suy nghĩ, tâm thế của mỗi người thay đổi nhanh chóng, do đó có nhiều yếu tố gây tác động đến những điều này. Tâm vô thường là tâm thế thay đổi phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài như môi trường xã hội và những người xung quanh. Những người có tâm vô thường cũng rất dễ thích nghi với môi trường và hoàn cảnh mới.

Thân vô thường là gì?

Có một câu nói quen thuộc đó là “Thân vô thường giữa chốn hồng trần”. Ý nghĩa của thân vô thường là không có gì tồn tại mãi mãi. Cơ thể chúng ta được sinh ra trên cuộc đời này, tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định và sẽ lão hoá, chết đi.

Khoa học đã chứng minh rằng các tế bào của cơ thể con người liên tục thay đổi không ngừng. Cơ thể con người sẽ phát triển, lớn lên và dần lão hoá, sau đó tan biến vào hư không. Con người và cả các sinh vật sống khác đều không thể thoát khỏi vòng sinh, lão, bệnh, tử.

Theo Phật giáo, thân xác con người dựa vào duyên phận bên ngoài để tồn tại. Vì vậy, một khi duyên phận đã hết thì cơ thể con người cũng tan rã, hồn bay về cõi hư không.

Tầm quan trọng, ý nghĩa của vô thường là gì?

Vô thường là một khái niệm có nhiều ý nghĩa cả trong tôn giáo như Phật giáo và trong cuộc sống của con người.

Tầm quan trọng của vô thường trong Phật giáo

Trong Phật giáo, vô thường là một thuật ngữ rất phổ biến và hầu như tất cả các Phật tử đều biết về khái niệm này. Con người chúng ta sẽ phải trải qua bốn quá trình mà chúng ta không thể thay đổi hay kiểm soát được, đó là Thành – Trụ – Hoại – Không, hay có thể gọi là Sinh – Lão – Bệnh – Tử.

Người tu hành theo đạo Phật sẽ không bao giờ tin vào cái gọi là bất biến, họ tin rằng mọi vật đều phải thay đổi. Cuộc đời này giống như một dòng sông, chảy mãi không ngừng. Dòng nước sông hôm nay sẽ không giống hôm qua. Cuộc sống cũng vậy, nó không ngừng thay đổi từng phút từng giây.

y-nghia-cua-vo-thuong
Mọi sự vật trong cuộc đời đều thay đổi và trải qua vòng đời nhất định

Ý nghĩa của sự vô thường trong cuộc sống

Quy luật về sự vô thường mang lại ý nghĩa to lớn cho cuộc đời này. Nó sẽ giúp con người vượt qua mọi khó khăn với tâm thế bình tĩnh hơn. Một số ý nghĩa sâu sắc hơn của vô thường bao gồm:

  • Quy luật vô thường sẽ giúp con người biết rằng không có gì tồn tại mãi mãi. Vì vậy mọi người cần phải bình tĩnh chấp nhận để có thể tận hưởng mỗi giây phút trong cuộc sống này một cách trọn vẹn.
  • Áp dụng luật vô thường vào cuộc sống sẽ làm cho mọi người bình an và thanh thản hơn.
  • Khi hiểu được sự vô thường là không có gì tồn tại mãi mãi, mọi thứ đều phải thay đổi, con người sẽ trở nên thanh thản hơn rất nhiều khi đối diện với mất mát, chia ly.
  • Quy luật này cũng giúp mọi người hiểu rõ hơn và trân trọng hơn những gì họ đang trải qua trong cuộc sống.
  • Luật vô thường còn giúp con người biết sống trọn vẹn từng giây phút ở hiện tại, sống hết mình, nhiệt tình để thỏa mãn nhân sinh.
  • Khái niệm vô thường cũng giúp con người chúng ta nhận ra rằng, trong cuộc sống này, cần từ bỏ dục vọng, tham vọng để giúp lòng mình nhẹ nhàng hơn.

Trên đây là những thông tin có liên quan tới vô thường là gì đã được chúng tôi tổng hợp lại. Khái niệm vô thường có ý nghĩa vô cùng to lớn trong Phật giáo. Nó cũng là một khái niệm mà mỗi người chúng ta nên quan tâm để có cuộc sống tốt đẹp hơn. Mong rằng đây sẽ là chia sẻ thực sự có ích để giúp bạn có được thái độ sống nhẹ nhàng, lành mạnh hơn.