Chùm ruột là một loại cây phổ biến ở khu vực miền Nam Việt Nam. Chùm ruột được người dân Việt Nam chế biến thành nhiều món ăn khác nhau và làm thuốc. Vậy quả chùm ruột miền Bắc gọi là gì, ăn chùm ruột có tác dụng gì với sức khỏe con người không? Hãy cùng tìm hiểu về loại cây này thông qua bài viết dưới đây nhé.
Contents
Tìm hiểu chung về quả chùm ruột
Chùm ruột hay còn được gọi là tầm ruột là loại cây được trồng phổ biến ở miền Nam nước ta. Vì loại cây này không phổ biến ở miền Bắc nên người ta vẫn gọi cây theo tên gọi như người miền Nam là chùm ruột.
Chùm ruột có tên khoa học là Phyllanthus acidus, có nguồn gốc từ vùng ven biển phía đông bắc Brazil. Loại cây này thường được trồng ở vùng nhiệt đới nóng ẩm như Ấn Độ, Thái Lan, Myanmar, Indonesia, Nam Việt Nam, Lào, Bán đảo Malaysia, Polynesia và tất cả các đảo lớn hơn của Tây Ấn.
Chùm ruột phát triển nhanh ở những nơi có nhiều nắng, thích hợp với vùng khí hậu nhiệt đới và được nhân giống bằng cách gieo hạt trong đất tơi xốp có khả năng thoát nước nhanh.
Đặc điểm của cây chùm ruột
- Chùm ruột là một loại cây bụi nhỏ, gốc đơn, có rụng lá, thường cao khoảng 2 đến 9m. Tán cây phát triển rậm rạp bao gồm các nhánh chính dày và cứng, ở cuối các nhánh này là các cành non xanh nhạt dài từ 15 đến 30cm, khi rụng đi sẽ để lại vết sẹo trên thân cây.
- Rễ cây phát triển rất khỏe, ăn sâu và lan rộng dưới lòng đất. Lá mềm và mỏng, mặt trên xanh nhạt, mặt dưới nhạt hơn, đầu lá nhọn. Hoa nhỏ, màu đỏ, mọc thành cụm từ 4-7 hoa ở phần kẽ của cành. Cả hoa đực và hoa cái đều có thể mọc trên một cây.
- Quả của cây chùm ruột có màu vàng lục và chuyển thành vàng nhạt khi chín, vỏ bóng, mọc trên các cuống dài 2 – 4 mm. Thịt quả chắc, mỏng, có vị chua. Quả phát triển thành chùm dày đặc dọc theo các cành già của cây.
Các lợi ích về sức khoẻ của quả chùm ruột là gì?
Quả chùm ruột có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe con người nếu chúng ta sử dụng nó đúng cách. Dưới đây là một số lợi ích khi ăn chùm ruột.
Chùm ruột tốt cho hệ tiêu hóa
Quả chùm ruột là một trong những bài thuốc dân gian để trị chứng táo bón. Vì chứa nhiều Vitamin C nên chùm ruột có tác dụng lợi tiêu hóa, trị táo bón. Cũng giống như các loại trái cây giàu vitamin C khác, loại quả này cũng thích hợp để làm sạch đường ruột.
Quả chùm ruột tốt cho da
Quả chùm ruột có hàm lượng vitamin C rất cao so với nhiều loại thực phẩm khác. Vitamin C là chất có tác dụng giúp da mịn màng, hỗ trợ giảm thâm và sẹo, nâng cao khả năng tự phục hồi của làn da. Do đó, việc bổ sung vitamin C rất có lợi cho làn da của bạn, nhất là vitamin C từ hoa quả như quả chùm ruột.
Chùm ruột hỗ trợ giảm cân
Quả chùm ruột là một trong những loại trái cây có tác dụng giảm béo cho cơ thể. Điều này là do loại quả này hỗ trợ quá trình tiêu hoá đồng thời giảm cảm giác thèm ăn của bạn. Tuy nhiên, bạn cũng nên ăn chùm ruột với lượng vừa phải, nếu không có thể mắc các bệnh về dạ dày.
Chùm ruột giúp xương khỏe mạnh hơn
Quả chùm ruột có chứa lượng sắt và canxi nhất định, có thể hỗ trợ cho hệ xương của cơ thể. Canxi và sắt chứa trong loại quả này có thể giúp nuôi dưỡng xương luôn chắc khỏe và không bị xốp.
Một số bài thuốc từ chùm ruột
Quả chùm ruột cũng như các bộ phận khác của thân cây chùm ruột có thể được sử dụng để làm thuốc và trị một số bệnh nhất định.
- Quả chùm ruột: Quả chùm ruột được sử dụng để làm si rô chữa bệnh đau dạ dày, giúp bổ máu…
- Lá cây chùm ruột: Lá có thể được dùng làm thuốc đắp chữa thấp khớp. Nước sắc của lá cũng có thể được dùng để trị bệnh mề đay.
- Vỏ cây chùm ruột: Vỏ cây được đun nóng với dầu dừa và thoa lên vết phát ban ở bàn chân và bàn tay, nước sắc vỏ cây dùng trị viêm phế quản.
- Rễ của cây chùm ruột: Mặc dù rễ có độc tính yếu, nhưng ở Malaysia người ta thường đun sôi và hít hơi để giảm ho và nhức đầu.
Một số cách sử dụng quả chùm ruột
Nhờ những công dụng tuyệt vời và hương vị thơm ngon, quả chùm ruột được sử dụng để chế biến ra nhiều món ăn có lợi cho sức khỏe.
Mứt quả chùm ruột
Những quả chùm ruột chín có thể được sử dụng ngay, tuy nhiên với những quả còn xanh, bạn có thể làm mứt chùm ruột để giảm bớt vị chua, đồng thời còn có thể bảo quản loại quả này tốt hơn.
Chùm ruột sau khi thu hoạch sẽ chọn những quả to và còn cứng để làm mứt. Thông thường người ta sẽ rửa sạch, đập dập và bóp hết nước chua, sau đó ngâm quả với đường rồi sên trên lửa liu riu cho đến khi đặc lại và chuyển màu đỏ.
Món mứt chùm ruột có thể pha với nước uống, kết hợp với mật ong còn giúp hỗ trợ tiêu hoá.
Ngâm rượu chùm ruột
Những quả chùm ruột già cũng có thể được mang đi ngâm rượu. Sau khi rửa sạch quả, bạn xếp từng lớp quả xen kẽ một lớp đường vào lọ thuỷ tinh. Cuối cùng cho rượu vào ngâm. Đem lọ thủy tinh này đi phơi nắng và lên men trong nửa tháng là đã có một hũ rượu chùm ruột thơm ngon để thưởng thức.
Nấu canh chua chùm ruột
Đây là món ăn quen thuộc với những người dân ở miền Tây Nam Bộ Việt Nam. Với vị chua thanh tự nhiên, quả chùm ruột được dùng để thay thế me khi nấu canh chua.
Sau khi rửa sạch chùm ruột, bạn mang đi giã nát sau đó nấu nhừ trong nồi nước sôi, cho thêm các nguyên liệu như cá, rau, nêm nếm lại gia vị. Sau khi các nguyên liệu chín, bạn đã có món canh chua thanh mát cho bữa cơm gia đình rồi.
Bài viết đã giải đáp thắc mắc quả chùm ruột miền Bắc gọi là gì, đồng thời cũng giới thiệu thêm công dụng, lợi ích cũng như cách sử dụng loại quả này để các bạn cùng tham khảo. Hãy sử dụng quả chùm ruột một cách hiệu quả để nâng cao sức khỏe bạn nhé!
